Zuid Afrika – de Taal

In Zuid Afrika wordt een groot aantal talen gesproken. De taal van Zuid Afrika is sterk beïnvloed door haar koloniale verleden, maar ook door de diversiteit aan bevolkingsgroepen. Dit komt tot uitdrukking in het grote aantal gesproken talen. Veel Nederlanders kennen met name het Afrikaans, door de vele voor ons grappige Zuid Afrikaans woorden zoals hijsbakkie, tronk en wegneemetes.

Officiële talen van Zuid Afrika

In Zuid Afrika worden 11 talen als officieel erkend. Dit zijn:

• Afrikaans: Door ruim 19 miljoen Zuid Afrikanen beheerst als eerste of tweede taal. Afrikaans is afkomstig uit het Nederlands, maar beïnvloed door het Engels en Maleis. Sinds de jaren zestig is het een officiële taal. Deze taal wordt algemeen gebruikt door een groot deel van de blanke bevolking. Wie denkt dat alleen blanken Zuid Afrikaans spreken heeft het mis. Ruim de helft van de 19 miljoen personen die Afrikaans spreken zijn onderdeel van de zwarte bevolking. In de Kaapprovincies Als moedertaal dominant in de provincies Noord-Kaap, West-Kaap, het oostelijk deel van Oost-Kaap, de Vrijstaat en in Gauteng. Verder wordt het verspreid in steden en op het platteland in de oostelijke helft van het land gesproken door de Boeren.
• Engels: door immigranten geïntroduceerd in Zuid Afrika, inmiddels landelijk gesproken en eveneens een nationale taal. Deze taal wordt met name in grote steden als Kaapstad en Johannesburg gesproken, maar ook in de provincie KwaZulu Natal. Veel Zuid Afrikanen beheersen het Engels als tweede taal.
• Zulu: Dit wordt met name gesproken in de provincies Gauteng, Kwazulu-Natal en Mpumalanga. Ruim 28% van de zwarte bevolking spreekt Zulu.
• Xhosa: ongeveer 27% van de bevolking spreekt Xhosa. Meest gesproken is deze taal in de provincie Oostkaap en steden in de Westkaap.
• Sotho: ruim 11% van de bevolking van Zuid Afrika spreekt deze taal. Het komt het meest voor in het buurland Lesotho, maar ook grensprovincies als Vrijstaat en Gauteng.
• Tswana: deze taal spreken grote delen van de bevolking in de Noordwest provincie en in buurland Botswana.
• Noord-Sotho: het Noord-Sotho spreekt men in Gauteng en met name in Limpopo.
• Swazi: deze taal komt uit het buurland Swaziland, maar wordt ook door gesproken in grensprovincie Mpumalanga.
• Tsonga: dat Limpopo een gemixte bevolkingsgroep heeft, blijkt wel. Want ook het Tsonga wordt hier door een flink deel van de bevolking gesproken.
• Venda: de voertaal van een voormalig thuisland in de provincie Limpopo. Zie voor de uitleg van thuislanden de geschiedenis.

Niet Officiële talen:

Naast de bovengenoemde talen worden vaak ook nog andere talen in Zuid Afrika gesproken. Dit zijn onder andere inheemse talen als San, Khoi, Noord-Ndebele, maar ook immigrantentalen als Tamil (24% van de Aziatische bevolking!), Urdu, Hindi, Gujerati, Phuthi, Portugees, Duits en Frans.

Grappige woorden Zuid Afrika:

Iedereen heeft wel eens een aantal grappige Zuid-Afrikaanse woorden gehoord, maar laat je niet in de maling nemen. Veel woorden zijn door mensen in Nederland verzonnen. Zo bestaat het woord amperbroekie (tangaslip) echt niet in het Zuid Afrikaans. Zuid Afrikaanse woorden zijn vaak zijn het letterlijke vertalingen uit een andere taal, van een handeling of een visualisatie.
Grappige Zuid Afrikaanse woorden die wel echt bestaan zijn bijvoorbeeld:

Tronk: Gevangenis
Afskak: Uitzetten
Alleenloper: Vrijgezel
Rarig: Echt waar
Hysbak: Lift
Bakkie: Lichte, open auto
Frikkadel: Gehaktbal
Bottel: Fles
Trok: Truck
Duitse Masels: Rode hond
Sokker: Voetbal
Enjin: Machine
Petrol: Benzine
Brekfris: Ontbijt
Lorrie: Vrachtwagen
Aftrekplek: Parkeerplaats langs de snelweg
Tonnel: Tunnel
Briek: Remmen
Wildebees: Gnoe
Kameelperd: Giraffe
Hakiesdraad: Prikkeldraad
Wildeperd: Zebra
Seekoei: Nijlpaard
Vlakvark: Wrattenzwijn
Bobbejaan: Baviaan
Wegneemetes: Afhaalmaaltijd

Al dra ‘n bobbejaan ‘n goue ring, bly hy nog ‘n lelike ding.